ตำนานซาติเวร เรื่องที่ ๑๒
ตำนานซาติเวร เรื่องที่ ๑๒
เศรษฐีหัศวิไสย
นางสุนทรา
ดำเนินนิทานว่า ในมหากัลปอันล่วงแล้วช้านาน มีเศรษฐีสองคนผัวเมีย ผัวชื่อหัศวิไสย ภรรยาชื่อนางสุนทรา ตั้งเคหสถานอยู่ในพระมหานครแห่งหนึ่ง มีบุตรชายสามคน แล้วภายหลังยากจนลง คิดจะไปทำมาหาเลี้ยงชีพ จึงได้ถวายเคหะและถิ่นฐานของเดิมเป็นของสงฆ์ แล้วก็พากันไปตั้งภูมิลำเนาหาเลี้ยงชีพอยู่ยังชนบทริมชายเขาแห่งหนึ่ง ด้วยความชวนขวายช่วยกันทำมาหาเลี้ยงชีพก็กลับบริบูรณ์ขึ้น เมื่อเศรษฐีตายไปในเวลาที่นอนหลับอยู่ ภรรยาและบุตรจัดการเผาศพหัศวิไสยตามประเพณีนิยมแล้วจึงไปนิมนต์พระธุดงค์ ๙ รูป มาเจริญพระพุทธมนต์และฉันอาหารบิณทบาตที่บ้านในการทำบุญ ๗ วัน
คนพี่ใหญ่ได้ขันทองคำเป็นภาชนะสำหรับใส่ข้าวใส่บาตร คนที่สองได้ชันเงินเป็นภาชนะสำหรับใส่บาตร คนน้องหาสิ่งใดจะใส่ข้าวใส่บาตรไม่ใด้ ก็มีความโกรธเคืองพี่ชายทั้งสองคนนั้นเป็นอันมาก ว่าแย่งเอาขันทองคำและขันเงินเสีย จึงเอากระทายมาเป็นภาชนะใส่ข้าวใส่บาตร พี่ชายใหญ่อธิษฐานว่า การทำบุญของข้าพเจ้านี้ขอให้มีอานิสงส์ส่งได้กำเนิดเป็นพระอาทิตย์ส่องโลก
คนที่สองปรารถนาได้เป็นพระจันทร์ส่องโลก น้องสุดท้องได้ยินดังนั้นจึงอธิษฐานขอให้เกิดเป็นพี่ชายพระอาทิตย์พระจันทร์มีร่างกายเติบใหญ่ ปิดบังพระอาทิตย์และพระจันทร์เสียได้ ครั้นกาลนานมาก็ตายไปตามยถากรรมด้วยกันทั้งสิ้นไปเกิดในสวรรค์ร่วมวิมานกันทั้ง ๕ คน ครั้งนั้นเทพบุตรหัศวิไสยมีความปรารถนาเป็นพระสุธา และนางสุนทรามีความปรารถนาเป็นพระคงคาคู่กันกับพระสุธา ครั้งเมื่ออายุโลกครั้งนั้นแล้วเทพหัสวิไสยก็ได้มาเกิดเป็นพระสุธา และนางสุนทราก็เกิดเป็นพระคงคา
พระอาทิตย์เกิดเป็นราชสีห์ พระจันทร์เกิดเป็นนางฟ้า พระอังคารเกิดเป็นควาย พระพุธเกิดเป็นช้าง พระพฤหัสบดีเกิดเป็นฤาษีพระศุกร์เกิดเป็นคาวี พระเสาร์เกิดเป็นเสือ พระราหูเกิดเป็นผีโขมด พระเกตุเกิดเป็นนาค และพระอิศวรผู้เป็นเจ้าได้ทรงสร้างขึ้นเป็นเทวดาพระเคราะห์
ตำนานนพเคราะห์บทนี้ เป็นมูลเหตุแห่งชาติเวรว่า พระอาทิตย์ (๑) พระจันทร์ (๒) และพระราหู (๘)ในเรื่องที่เกิดสุริยุปราคา และจันทรุปราคา และมูลพยากรณ์ในนิทานนพเคราะห์บทนี้ คงทายเหมือนพระเคราะห์บทก่อนๆ ที่กล่าวมาแล้วในเรื่องนิทานชาติเวรของพระอาทิตย์ (๑) พระจันทร์ (๒) อันมีแก่พระราหู (๘)
